2.1 ΠΟΙΟΤΗΤΑ
ISO 9001
Το ISO 9001 είναι από τα πλέον διαδεδομένα Διεθνή πρότυπα ποιότητας.
Το πρότυπο ISO 9001 καθορίζει τις βασικές απαιτήσεις με τις οποίες πρέπει να λειτουργεί μία επιχείρηση ώστε να προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες στους πελάτες της.
Απευθύνεται σε όλες τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς, ιδιωτικού και δημόσιου χαρακτήρα, ανεξάρτητα από τον τύπο τους, το μέγεθός τους και τη δραστηριότητα ή τα προϊόντα/υπηρεσίες που παρέχουν.
Βασικός στόχος είναι η βελτίωση της συνολικής απόδοσης της επιχείρησης και η δημιουργία δυνατής βάσης για πρωτοβουλίες αειφόρου ανάπτυξης. Με την εφαρμογή του ISO 9001 αξιολογείται το συνολικό πλαίσιο λειτουργίας της επιχείρησης με τελικό στόχο την εξυπηρέτηση και ικανοποίηση των πελατών. Επίσης αυξάνεται η παραγωγικότητα και αποδοτικότητα της επιχείρησης εντός των αντίστοιχων νομοθετικών και κανονιστικών πλαισίων και αναγνωρίζονται κίνδυνοι και ευκαιρίες βελτίωσης. Τέλος το ISO 9001 αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις προϋπόθεση για τη συμμετοχή μιας επιχείρησης σε δημόσιους διαγωνισμούς, τη συνεργασία με ιδιωτικές επιχειρήσεις και την εξαγωγή προϊόντων
ISO 29990
Το ISO 29990 είναι ένα Διεθνές Πρότυπο Συστημάτων Διαχείρισης Υπηρεσιών Μη Τυπικής Εκπαίδευσης και έχει ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Το ISO 29990 παρέχει τις κατευθυντήριες γραμμές που χρειάζεται ένας οργανισμός τόσο για τη διαχείριση του συστήματος ποιότητας, όσο και για τη διαχείριση των πόρων, του ρίσκου και των κινδύνων.
Το ISO 29990 αφορά εκπαιδευτικούς οργανισμούς μη τυπικής εκπαίδευση, δηλαδή οποιαδήποτε οργανωμένη μορφή εκπαίδευσης που στοχεύει σε συγκεκριμένο ακροατήριο, αλλά δεν αποτελεί μέρος του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν οργανισμοί Φροντιστήρια Εκμάθησης Η/Υ, ΙΕΚ, ΚΕΚ, Εκπαιδευτικά Κέντρα, Κολλέγια, Ωδεία, Σχολές Χορού, Σχολές Πολεμικών Τεχνών, κλπ
Με την εφαρμογή των απαιτήσεων του Προτύπου βελτιώνεται συστηματικά η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, καθιερώνεται η διαφάνεια στις υπηρεσίες μάθησης, αυξάνεται η ανταγωνιστική ικανότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας, αναπτύσσεται η μαθητοκεντρική εκπαίδευση, βελτιώνεται η αξιολόγηση των υπηρεσιών και καθιερώνεται ο συνεχής έλεγχος των διαδικασιών μάθησης.
ΕΛΟΤ 1433
Τεχνική Προδιαγραφή ποιότητας υπηρεσιών φροντιστηρίων Μέσης Εκπαίδευσης & Κέντρων Ξένων Γλωσσών
Η τεχνική προδιαγραφή (Τ.Π.) ΕΛΟΤ 1433 καθορίζει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν τα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης και κέντρα ξένων γλωσσών, ώστε να καταχωρούνται στο Μητρώο φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών που διαθέτουν το Ελληνικό Σήμα Ποιότητας.
Μπορεί να εφαρμοστεί σε εκπαιδευτικές μονάδες ανεξαρτήτως μεγέθους, δομής, τρόπου διοίκησης και λειτουργίας.
Η Τεχνική Προδιαγραφή ΕΛΟΤ 1433 έχει εφαρμογή σε όλους τους οργανισμούς θεσμοθετημένους και εποπτευόμενους από το Υπουργείο Παιδείας.
Στοχεύει στην καλύτερη οργάνωση των δραστηριοτήτων της εκπαιδευτικής μονάδας, στην αποτελεσματική επικοινωνία και γνωστοποίηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών , στη διασφάλιση των απαιτήσεων των μαθητών – γονέων, στη συνεχή και διαρκή αυτοαξιολόγηση με τελικό σκοπό στη συνεχή βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας .
ΕΛΟΤ 1429
Διαχειριστική Επάρκεια σε Οργανισμούς Δημοσίου
Η διαχειριστική επάρκεια οργανισμών αφορά στη δυνατότητα ανταπόκρισης των δικαιούχων στις απαιτήσεις έγκαιρης, οικονομικής και ποιοτικά ορθής υλοποίησης έργων, για τα οποία έχουν λάβει και δημόσια χρηματοδότηση ,σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και τις απαιτήσεις του Κοινοτικού και Εθνικού Δικαίου.
Η Διαχειριστική Επάρκεια των δικαιούχων πιστοποιείται από το Ελληνικό Πρότυπο Διαχείρισης Έργων ΕΛΟΤ 1429.
Οι τύποι επάρκειας ,σύμφωνα με τους οποίους μπορεί να πιστοποιηθεί κάποιος οργανισμός είναι τριών κατηγοριών :
Στην κατηγορία Α : κατατάσσονται οι φορείς οι οποίοι ενδιαφέρονται για την επιβεβαίωση επάρκειας για έργα με τεχνικό αντικείμενο (δημόσια έργα υποδομής), Επιβεβαίωση τύπου Α.
Στην κατηγορία Β : κατατάσσονται οι φορείς, οι οποίοι ενδιαφέρονται για την επιβεβαίωση επάρκειας για έργα χωρίς τεχνικό αντικείμενο (υπηρεσίες και προμήθειες), Επιβεβαίωση τύπου Β.
Στην κατηγορία Γ : υπάγονται λοιποί φορείς, οι οποίοι κατά δήλωση τους, ενδιαφέρονται για την επιβεβαίωση της επάρκειας μόνο για ειδικές δράσεις (δράσεις επιχειρήσεων ΟΤΑ, ΜΚΟ, κα), Επιβεβαίωση τύπου Γ.
Το πρότυπο λοιπόν ΕΛΟΤ 1429 αφορά οργανισμούς Δημοσίου και ευρύτερου Δημοσίου Τομέα .
Στοχεύει στον έγκαιρο προγραμματισμό έργων και ενεργειών ,στην συνεχή και επιμελή παρακολούθηση υλοποίησης του έργου ή της δράσης σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα ,στην ορθή οικονομική διαχείριση με βάση τα αναγνωρισμένα λογιστικά πρότυπα ,στη διενέργεια διαγωνισμών τηρώντας τη διαφάνεια και συνολικά στον εσωτερικό έλεγχο και στη βελτίωση των διαδικασιών του οργανισμού.
EN 15224:2012
Προσαρμοσμένη Διαχείριση Ποιότητας για την Ιατρική Περίθαλψη
Το πρότυπο ΕΝ 15224:2012: είναι βασισμένο στο πρότυπο ISO 9001 και περιλαμβάνει εξειδικευμένες απαιτήσεις για την ασφάλεια των ασθενών και τη διαχείριση των κλινικών κινδύνων. Συγκεντρώνει τα πλεονεκτήματα του προτύπου ISO 9001 παράλληλα με τις απαιτήσεις για την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης.Καθορίζει την αποτελεσματικότητα και την καταλληλόλητα της φροντίδας, την ασφάλεια και την αξιοπιστία των διαδικασιών υγειονομικής περίθαλψης.Οδηγεί στην ενίσχυση των ποιοτικών/ διοικητικών παραμέτρων στην παροχή υπηρεσιών υγείας και την επικέντρωση στις απαιτήσεις των «πρωτοκόλλων ιατρικών πράξεων»/ «medical & clinical protocols»
Το πρότυπο έχει εφαρμογή στους χώρους παροχής ιατρικής περίθαλψης
(π.χ. πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, προ-νοσοκομειακή και νοσοκομειακή περίθαλψη, οίκους ευγηρίας, υπηρεσίες ψυχικής υγείας, οδοντιατρικές υπηρεσίες, φυσιοθεραπεία, φυσική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη, υπηρεσίες φαρμακείου)
ΕΛΟΤ 1434
Τεχνική Προδιαγραφή ποιότητας υπηρεσιών συνεργειών & φανοποιείων
Η τεχνική προδιαγραφή (Τ.Π.) ΕΛΟΤ 1434 καθορίζει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν τα συνεργεία, τα φανοποιεία και οι επιχειρήσεις πώλησης αυτοκινήτων και λοιπών τροχοφόρων (μοτοσυκλέτες,ποδήλατα) , ώστε να καταχωρούνται στο Μητρώο παρόχων υπηρεσιών αυτοκινήτου που διαθέτουν το Ελληνικό Σήμα Ποιότητας.
Σύστημα Διαχείρισης της Ποιότητας στις Επιχειρήσεις Αυτοκινήτου είναι το σύνολο όλων των διεργασιών που υλοποιούνται στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών, την ικανοποίηση όλων των κανονιστικών απαιτήσεων, την παρακολούθηση σημαντικών παραμέτρων και τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων προϊόντων-υπηρεσιών.
Στοχεύει στην αξιολόγηση και στον έλεγχο της ποιότητας των προϊόντων – υπηρεσιών, στη διαρκή βελτίωση και στον εκσυγχρονισμό και καλύτερη οργάνωση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
*ΕΝ 16636
Ειδικό πρότυπο που αφορά τις επιχειρήσεις απεντόμωσης και μυοκτονιών .
2.2 ΤΡΟΦΙΜΑ
ISO 22000
Το διεθνές πρότυπο για την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων που προδιαγράφει τις απαιτήσεις για ένα σύστημα διαχείρισης της ασφάλειας των τροφίμων προκειμένου οι οργανισμοί της αλυσίδας τροφίμων να καταδεικνύουν την ικανότητά τους στον έλεγχο των κινδύνων και να διασφαλίζεται η ασφάλεια των τροφίμων. Εκδόθηκε από το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) το 2005 και ενσωματώνει τις απαιτήσεις του HACCP, τις απαιτήσεις των προαπαιτούμενων (PRP’s και OPRP’s), τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και τις γενικές αρχές των συστημάτων διαχείρισης.
Απευθύνεται σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις ή οργανισμούς – ιδιωτικού και δημοσίου χαρακτήρα, ανεξαρτήτως μεγέθους – που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα και συμπεριλαμβάνει: επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή ζωοτροφών, την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση, την μεταφορά, την αποθήκευση μέχρι την λιανική πώληση και διάθεση των τροφίμων στον καταναλωτή. Παράλληλα, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, οι υπεργολάβοι και οι προμηθευτές των παραπάνω οργανισμών πχ. εξοπλισμού, συσκευασίας, καθαριστικών, προσθέτων και συστατικών.
Η τήρηση και η εφαρμογή του προτύπου τεκμηριώνει τη συμμόρφωση με τη σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα να αποφευχθούν τυχόν εσφαλμένες πρακτικές, να μειωθούν οι αστοχίες αλλά και να αντιμετωπιστούν τυχόν διατροφικές κρίσεις. Τέλος, μέσα από την εφαρμογή του προτύπου επιτυγχάνεται συνεχής βελτίωση της ασφάλειας-ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, και ο οργανισμός- επιχείρηση αποκτά ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά (είσοδος σε νέες αγορές πχ. εξαγωγές, δημόσιο).
ΜΕΛΕΤΗ HACCP
Το HACCP είναι μία διεθνής προδιαγραφή, η οποία μέσα από την συστηματική προσέγγιση και ανάπτυξη ενός συστήματος με το οποίο αναγνωρίζονται η επικινδυνότητα και σοβαρότητα των μικροβιολογικών, χημικών και φυσικών κινδύνων, λειτουργεί προληπτικά στη διαχείριση των θεμάτων ασφάλειας των τροφίμων. Το σύστημα HACCP είναι υποχρεωτικό για όλες τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα των τροφίμων σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Το ΗACCP στηρίζεται σε 7 βασικές αρχές: τη διεξαγωγή ανάλυσης κινδύνου, τον καθορισμό των κρίσιμων σημείων ελέγχου (CCPs), την καθιέρωση κρίσιμων ορίων, την καθιέρωση διαδικασιών παρακολούθησης, την καθιέρωση διορθωτικών ενεργειών, την καθιέρωση διαδικασιών επαλήθευσης και την καθιέρωση τήρησης αρχείων και των διαδικασιών τεκμηρίωσης.
Απευθύνεται σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις ή οργανισμούς – ιδιωτικού και δημοσίου χαρακτήρα, ανεξαρτήτως μεγέθους, που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα και περιλαμβάνει επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα (εκτροφή ζώων, παραγωγή φυτικών προϊόντων), επιχειρήσεις του δευτερογενούς τομέα (μεταποίηση για παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών) και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αποθήκευση, διανομή, χονδρική και λιανική πώληση.
Η τήρηση και η εφαρμογή της μελέτης HACCP τεκμηριώνει τη συμμόρφωση με τη σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα να αποφευχθούν τυχόν εσφαλμένες πρακτικές, να μειωθούν οι αστοχίες αλλά και να αντιμετωπιστούν τυχόν διατροφικές κρίσεις. Τέλος, μέσα από την εφαρμογή του προτύπου επιτυγχάνεται η συνεχής βελτίωση της ασφάλειας-ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων,
IFS
Το πρότυπο ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων από την Ένωση Γερμανικών και Γαλλικών Επιχειρήσεων Λιανεμπορίου και απευθύνεται σε επιχειρήσεις που εξάγουν ή επιθυμούν να εξάγουν σε επιχειρήσεις τροφίμων των χωρών αυτών .
BRC
Το πρότυπο ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων που αναπτύχθηκε από την Βρετανική Ένωση Λιανεμπορίου και απευθύνεται σε επιχειρήσεις που εξάγουν ή επιθυμούν να εξάγουν σε επιχειρήσεις τροφίμων της Μεγάλης Βρετανίας .
FSSC22000
Αποτελεί αναγνωρισμένο πιστοποιήσιμο πρότυπο. Συνδυάζει την εφαρμογή του ISO 22000 και ορίζει και επιπλέον προα
παιτούμενα για την ασφάλεια των τροφίμων όσον αφορά τους καθαρισμούς ,τις υποδομές κ.λ.π..
* ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΩΝ
Η αναγραφή των αλλεργιογόνων ουσιών επιβάλλεται πλέον και νομοθετικά
2.3 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ISO 14001
Το ISO 14001 είναι το πιο ευρέως αναγνωρισμένο πρότυπο Περιβαλλοντικής Διαχείρισης.
Το ISO 14001 στηρίζει έναν οργανισμό προκειμένου να επιτύχει τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεών του, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων συμμόρφωσής του σε αντίστοιχες Νομοθεσίες και την επίτευξη των περιβαλλοντικών του στόχων.
Απευθύνεται σε οργανισμούς και επιχειρήσεις που επιδιώκουν να διαχειριστούν τις περιβαλλοντικές ευθύνες τους με συστηματικό τρόπο, ώστε να συμβάλλουν στoν περιβαλλοντικό πυλώνα της αειφορίας.
Το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε επιχείρηση ανεξαρτήτως κατηγορίας (π.χ. παραγωγή, κατασκευές, ξενοδοχεία) και μεγέθους και αφορά στις περιβαλλοντικές πτυχές των δραστηριοτήτων, προϊόντων και υπηρεσιών του.
Στοχεύει στη μείωση του κόστους ,λόγω βέλτιστης αξιοποίησης των φυσικών πόρων (ενέργεια, υλικά, κλπ) και στη συνεχή βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας της επιχείρησης και όλα αυτά αθροιστικά θα επιτρέψουν τη συνεχή βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διεργασιών (όσον αφορά σε θέματα παραγωγικότητας, αποβλήτων, συμμόρφωσης με την ισχύουσα νομοθεσία, γραφειοκρατίας κ.α.).
Στη νέα έκδοση του προτύπου εισάγεται μία νέα αντίληψη βασισμένη στον κύκλο ζωής του προϊόντος/υπηρεσίας, αυξάνονται οι απαιτήσεις από την ανώτατη διοίκηση για την κατανόηση και υποστήριξη του Συστήματος και επεκτείνεται η περιβαλλοντική επιρροή στην αλυσίδα προμηθειών.
Η νέα αυτή Δομή του προτύπου επιτρέπει την εύκολη διασύνδεσή του με άλλα συστήματα διαχείρισης.
EMAS
Το Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS) είναι το ευρωπαϊκό πρότυπο με επιπλέον απαιτήσεις σε σχέση με το ISO 14001.
Είναι ένας μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω του οποίου αναγνωρίζονται οι επιχειρήσεις που βελτιώνουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις σε διαρκή βάση.
Η συμμετοχή στο EMAS είναι εθελοντική και απευθύνεται σε κάθε επιχείρηση (ιδιωτική ή δημόσια) που είναι πρόθυμη να βελτιώσει τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της.
Στοχεύει στη προώθηση της συνεχούς βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιδόσεων όλων των επιχειρήσεων (δημόσιων και ιδιωτικών) που εδρεύουν στην Ευρώπη, στην αναγνώριση των επιχειρήσεων εκείνων που έχουν υιοθετήσει συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και έχουν πιστοποιηθεί για αυτά και στη γνωστοποίηση της περιβαλλοντικής προόδου των επιχειρήσεων αυτών στο ευρύτερο κοινό, τόσο για επιβράβευση των ιδίων, όσο και για την ενθάρρυνση και άλλων προς αυτή την κατεύθυνση .
Μ.Π.Ε
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εκπονείται πριν την έναρξη ,η την αλλαγή των τομέων δραστηριότητας μιας επιχείρησης με σκοπό την έκδοση απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων .
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) και Ετήσια Έκθεση Παραγωγού Αποβλήτων (ΕΕΠΑ)
Η νομική αυτή απαίτηση αφορά επιχειρήσεις που διαθέτουν περιβαλλοντική αδειοδότηση .Στοχεύει στη συστηματική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων .Η ηλεκτρονική εγγραφή και καταχώριση των στοιχείων είναι υποχρεωτική για επιχειρήσεις που παράγουν απόβλητα ή πραγματοποιούν εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων , ουσιαστικά το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων αντικαθιστά την Ετήσια Έκθεση Παραγωγού Αποβλήτων ,η οποία πλέον γίνεται ηλεκτρονικά .
2.4 ΑΣΦΑΛΕΙΑ
OHSAS 18001
Το διεθνές πρότυπο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία .
Το πρότυπο OHSAS 18001 παρουσιάζει τις απαιτήσεις για ένα Σύστημα Διαχείρισης της Υγείας και Ασφάλειας στους χώρους Εργασίας, ώστε ένας οργανισμός να ελέγχει τους κινδύνους για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία και να βελτιώνει την απόδοσή του σύμφωνα με τις διεθνώς αναγνωρισμένες βέλτιστες πρακτικές.
Το πρότυπο μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως κατηγορίας (π.χ. παραγωγή, κατασκευές, ξενοδοχεία) και μεγέθους .
Στοχεύει στην Ελαχιστοποίηση των κινδύνων για εργατικά ατυχήματα και την εναρμόνιση της επιχείρησης με την Ελληνική αλλά και την Κοινοτική νομοθεσία.
2.5 ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ISO 50001
Το ISO 50001 είναι το πρώτο διεθνές πρότυπο διαχείρισης ενέργειας που διασφαλίζει ότι οι οργανισμοί που το ακολουθούν έχουν εγκατεστημένες διεργασίες για την ορθή διαχείριση της ενέργειας.
Απαιτείται η επιλογή , η ανάπτυξη και η εφαρμογή μιας ενεργειακής πολιτικής και η καθιέρωση σκοπών ,στόχων και ενός πλάνου ενεργειών .
Στοχεύει στην βελτίωση της ενεργειακής επίδοσης και στην καθιέρωση ορθών πρακτικών διαχείρισης της ενέργειας λαμβάνοντας υπόψη την ενεργειακή χρήση ,την κατανάλωση ενέργειας και την αποδοτικότητα .